głowa państwa
  • Interpunkcja przydawkowego równoważnika zdania

    30.01.2023
    30.01.2023

    Szanowni Państwo,

    interesuje mnie kwestia postawienia przecinka w zdaniach typu:

    Zdania tworzone są przez słowa, które kombinowane w odpowiedni sposób tworzą treść komunikatu.

    Nie mam wątpliwości co do tego, że segment „kombinowane w odpowiedni sposób” można wydzielić przecinkami lub półpauzami. Czy jednak można całkowicie zrezygnować z tego wydzielania – tak jak zaproponowałem na początku?

    Pozdrawiam

  • Inwestycyjno-bankowy, inwestycyjnobankowy, bankowoinwestycyjny
    4.10.2016
    4.10.2016
    Szanowni Państwo!
    W Wielkim słowniku ortograficznym PWN można znaleźć hasło inwestycyjno-bankowy z odniesieniem do reguły nr 186, co oznacza, że dwa człony tego przymiotnika zostały uznane za równorzędne znaczeniowo. Nie przychodzi mi do głowy nic, co byłoby i inwestycyjne, i bankowe. Istnieje za to wiele podmiotów związanych ze szczególnym rodzajem bankowości, jakim jest bankowość inwestycyjna, a słowa inwestycyjnobankowy w słowniku nie ma. Czy mógłbym prosić Państwa o komentarz?
  • Iwo
    11.03.2012
    11.03.2012
    Szanowni Państwo,
    w Państwa Poradni pojawiało się już pytanie o imię Iwo, ale udzielano na nie sprzecznych odpowiedzi: prof. Bańko zaleca odmianę z dodaniem -n-, a prof. Grzenia dopuszcza (a wręcz zaleca!) odmianę: Iwa, Iwowi…, a także pozostawianie postaci nieodmiennej. Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN (1999) też postępuje niekonsekwentnie: na str. 1506 informuje, że imię Iwo jest nieodmienne, a na str. 1648 przedstawia odmianę z -n-.
  • Kłopotliwy Murzyn

    16.12.2020
    31.01.2017

    Wprawdzie bardzo stary nie jestem (nieco ponad 30 lat), więc może zabrzmieć to trochę dziwnie, ale w czasach mojej młodości nie było niczego złego w określeniu Murzyn. Obecnie poprawność polityczna każe mówić Afroamerykanin lub osoba czarnoskóra, a Murzyn stał się określeniem obraźliwym.

    Proszę wyjaśnić genezę Murzyna, a także dlaczego obecnie to określenie jest „na cenzurowanym”, z czego wynika ta zmiana jego postrzegania.

  • pierwszy dżentelmen
    4.10.2005
    4.10.2005
    Żona prezydenta określana jest mianem pani prezydentowa lub czasem pierwsza dama. Załóżmy, że prezydentem jest kobieta. Czy istnieje odpowiednik powyższych określeń, określający męża pani prezydent? Czy określenia te należy pisać z wielkiej litery?
  • ulica Strąkowska

    3.12.2023
    3.12.2023

    Szanowni Państwo,

    już niedługo zamieszkam na ulicy Strąkowskiej (nie Strąkowej). Zachodzę w głowę, jaka jest etymologia tej nazwy. Nie pasuje mi ani strąk ani strąki. Najbliżej jest mi Strąkowo lub Strąkowa (nazwy potencjalnych miejscowości). W najbliższej okolicy mojego miasta ani śladu po takim miejscu. Ciekaw jestem, jakie są Państwa pomysły. Dziękuję.

    Wojciech

  • wąż, który zjada własny ogon
    17.10.2013
    17.10.2013
    Dobry wieczór / Dzień dobry :-)
    Chciałbym się zapytać o znaczenie powiedzeń gonić własny ogon oraz zjadać własny ogon. Co one oznaczają i czy mogą być stosowane zamiennie?
    Pozdrawiam
    Emil Szajerski
  • Zasady grzeczności językowej

    20.03.2023
    20.03.2023

    Szanowni Państwo,

    czy konstrukcje w rodzaju "Czcigodny książę pozwoli, że się z nim rozstanę?" ("Hamlet" w przekładzie Stanisława Barańczaka) lub "Pozwoli pan że mu pomogę" (Zbigniew Herbert) są poprawne w dzisiejszej polszczyźnie?


    Z wyrazami szacunku

    Piotr Michałowski

  • agrafka i ancymon
    21.02.2015
    21.02.2015
    Szanowni Państwo,
    zaskoczyłem znajomych informacją, że język polski nie zawiera ani jednego wyrazu o pochodzeniu czysto polskim, który zaczynałby się na literę a, oczywiście wykluczając takie słowa jak: ale, albo, ach itp. W związku z tym chciałbym zapytać o etymologię słów: agrafka i ancymon.
    Pozdrawiam
    Ł.K.
  • Alexander – Alexandra
    16.04.2015
    16.04.2015
    Szanowni Państwo,
    przyjmuje się, że trzon anglojęzycznych imion zakończonych na spółgłoskę nie powinien ginąć w odmianie, stąd np. o ile dopełniaczem od Janek będzie Janka, to już Lester zamieni się w Lestera, a nie choćby Lestra. Ostatnio zastanawiam się jednak nad potencjalnymi wyjątkami od tej reguły i przychodzi mi do głowy imię Alexander, którego prawidłowa odmiana, jak by nie patrzeć, winna brzmieć Alexandera, co jednak razi. Czy mogliby się Państwo na ten temat wypowiedzieć?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego